• Yaratildi: 31.07.2023
• Yangilandi: 31.07.2023
• O'qildi: 2246

Erishilgan natijalar sarhisobi

Navoiy kon-metallurgiya kombinati mamlakatimizning eng yirik sanoat korxonasi bo‘lib, zamonaviy konchilik asbob-uskunalari va texnologiyalar bilan jihozlangan sanoat klasteri hisoblanadi. Kombinatda malakali muhandis-texnik xodimlar, o‘z sohasining fidoiylari hisoblangan mutaxassis kadrlardan iborat jamoa mehnat qiladi. Byudjetlashtirish va kontrolling bo‘limi boshlig‘i Umidjon Kostayev bilan suhbatda korxonaning ko‘pming kishilik jamoasi 2023-yilning birinchi yarim yilligida erishgan natijalari va shu yil yakuniga qadar bajarishi lozim bo‘lgan vazifalar xususida so‘z bordi.

- Joriy yilning o‘tgan olti oyida kombinat qanday natijalarga erishdi?

- 2023-yilning yanvar-iyun oylarida “Navoiy kon-metallurgiya kombinati” aksiyadorlik jamiyati tomonidan 31,6 trln so‘mlik sanoat mahsulotlari ishlab chiqarildi. O‘sish surʼati o‘tgan yilning mos davriga nisbatan 102,1 foizni tashkil qildi. Jumladan, oltin va kumush ishlab chiqarish bo‘yicha prognoz ko‘rsatkichlar to‘liq bajarildi.

Kombinat faoliyatida Investitsiya dasturi alohida o‘rin tutadi. Mazkur dastur doirasida hisobot davrida 11 ta investitsiya loyihalari bo‘yicha 255 mln dollar mablag‘lar o‘zlashtirilib, 868 ta yangi ish o‘rinlari yaratildi. Investitsiya dasturi yirik loyihalardan biri bo‘lgan Nurota tumani hududida joylashgan “Pistali” konida oltin tarkibli maʼdanlarni qazib olish va qayta ishlash majmuasi – 6-gidrometallurgiya zavodining 1-bosqichi foydalanishga topshirildi. Bugungi kunda mazkur zavodning 2-bosqichini ishga tushirish bo‘yicha keng ko‘lamli ishlar olib borilmoqda.

Mahalliylashtirish dasturi doirasida 154 ta loyiha bo‘yicha 324 mlrd so‘mlik mahalliylashtirilgan mahsulotlar ishlab chiqarildi. Tarmoqlararo sanoat kooperatsiyasi doirasida 2,5 trln so‘mdan ortiq mahsulot xarid qilindi.

Kombinatda ishlab chiqarilayotgan mahsulot tannarxini pasaytirish bo‘yicha chora-tadbirlar majmuasi ishlab chiqilgan bo‘lib, hisobot davrida xarajatlar 594 mlrd so‘mga qisqartirilib, mahsulot tannarxi 5,5 foizga pasaytirildi.

“NKMK” AJ qator yillardan beri mamlakatimizdagi eng yirik soliq to‘lovchilar ro‘yxatida peshqadamlik qilib kelmoqda. Birgina, shu yilning o‘tgan yanvar-iyun oylarida 14,1 trln so‘mlik byudjetga soliqlar va dividend to‘lovlari amalga oshirilib, prognoz ko‘rsatkich 104 foizga bajarildi. 

- Kombinatning jahondagi oltin ishlab chiqaruvchi kompaniyalar bilan raqobatbardoshligini oshirish maqsadida korxonada transformatsiya jarayonlari amalga oshirilmoqda. Mazkur yo‘nalishdagi ishlar nimadan iborat?

- Kombinatda transformatsiyaning maqsadlari va ustuvor yo‘nalishlarini belgilaydigan “NKMK” AJning 2023-2025-yillarga mo‘ljallangan transformatsiya dasturi amalga oshirilmoqda. Ushbu dastur xom-ashyo bazasini rivojlantirish, asosiy ishlab chiqarish va yordamchi jarayonlarning operatsion samaradorligini oshirish, raqamlashtirishni keng joriy qilish, investitsion jarayonlarni rivojlantirish va loyihaviy qarorlarni maqbullashtirish, tashkiliy tadbirlarni rivojlantirish, ESG (E – ekologiya, S – ijtimoiy soha, G – boshqaruv) va sanoat xavfsizligini taʼminlash kabi yo‘nalishlardan iborat.

Joriy yilda mazkur yo‘nalishlar bo‘yicha bir qator dolzarb vazifalar belgilandi. Xususan, kombinat balansidagi qimmatbaho metallar zaxiralarini Avstraliya JORC Code kodeksi standartlari talablari asosida qayta baholash ishlari davom ettiriladi, yetakchi konsalting kompaniyalar bilan hamkorlikda “NKMK” AJda korporativ boshqaruvning zamonaviy usullari takomillashtiriladi. Shuningdek, kombinatning investitsiya loyihalarini amalga oshirish uchun moliyalashtirish manbalarini kengaytirish va diversifikatsiya qilish, shu jumladan, xalqaro moliya institutlarining kredit mablag‘larini jalb qilish bo‘yicha yetakchi xorijiy banklar bilan hamkorlik davom ettiriladi.

- Bugungi kunda mamlakatimizning barcha soha va tarmoqlarida qayta tilanuvchi energiya manbalaridan foydalanish orqali “yashil iqtisodiyot” joriy etilmoqda. Korxonada bu yo‘nalishda qanday choralar qo‘rilmoqda?

- 2023-yil birinchi yarim yilligida 600 kW. quvvatli quyosh fotoelektr stansiyalari ishga tushirildi va 64,5 ming kW.h. elektr energiyasi ishlab chiqarildi. Joriy yil yakunigacha 1 200 kW. quvvatli yiliga 2 mln kW.h. elektr energiyasi ishlab chiqaruvchi quyosh fotoelektr stansiyalari ishga tushirilishi rejalashtirilgan.

2024-yil yakunlariga ko‘ra kombinatda joriy etilgan quyosh fotoelektr stansiyalarining jami quvvati 3 450 kW. ga yetadi va yiliga 6 mln kW.h. elektr energiyasini quyosh fotoelektr stansiyalaridan olish imkoniyati yaratiladi. Bu fotoelektr stansiyalar o‘rnatilgan binolarda elektr energiyasiga bo‘lgan yillik ehtiyojning 65 foizini quyosh energiyasidan qoplash imkonini beradi.

Navoiy viloyatining Zarafshon-Uchquduq mintaqasida yirik quvvatli fotoelektr stansiyasining quvvat berish sxemasi ishlab chiqildi. Joriy yil yakuniga qadar 220 MW. quvvatli fotoelektr stansiyasi qurib ishga tushiriladi va kelajakda ushbu fotoelektr stansiyasi quvvatlarini 500 MW. ga yetkazish bo‘yicha ishlar olib boriladi.  

Hozirgi kunda kombinatda 1 647 dona quyosh suv isitish qurilmalari o‘rnatilgan bo‘lib, ularda kuniga 240 ming litr issiq suv ishlab chiqarilmoqda. Qurilmalardan foydalanish yiliga 377 ming kubmetr hajmdagi tabiiy gazni iqtisod qilish imkonini bermoqda. Joriy yilda 14 ta obyektda kunlik issiq suv ishlab chiqarish quvvati 486 ming litr bo‘lgan 3 346 dona quyosh suv isitish qurilmalari o‘rnatiladi.

Yil yakuni bilan kombinatdagi mavjud quyosh suv isitish qurilmalarining umumiy soni 5 000 donaga yetkazilib, bir kunda 725 ming litr issiq suv ishlab chiqarish va yiliga 1,7 mln kubmetr tabiiy gazni isteʼmolini kamaytirish imkoniyati yaratiladi. Natijada, kombinat obyektlarining aprel-oktyabr oylarida issiq suvga bo‘lgan ehtiyoji 100 foiz quyosh suv isitish qurilmalari hisobidan qoplanishiga erishiladi.

- 2023-yilda kombinat faoliyatini rivojlantirish bo‘yicha qanday vazifalarni bajarish rejalashtirilgan?

- Joriy yilda korxona jamoasi tomonidan quyidagi ishlarni amalga oshirish belgilangan. Jumladan, kombinatga biriktirilgan foydali qazilma konlarida 252 mln kubmetr tog‘ jinslari qazib olinadi va gidrometallurgiya zavodlarida 98 mln tonna maʼdan qayta ishlanadi.

Investitsiya dasturiga asosan qiymati 513,6 mln dollar bo‘lgan 12 ta investitsiya loyihalari amalga oshiriladi. Shundan, qiymati 408,8 mln dollarlik 5 ta loyiha ishga tushiriladi.

Yetakchi konsalting kompaniyalar bilan hamkorlikda “NKMK” AJda korporativ boshqaruvning zamonaviy usullari takomillashtiriladi, kombinatga yetakchi xorijiy kompaniyalarda ishlagan yuqori malakali mutaxassislar jalb etiladi. Faoliyat yo‘nalishlari bo‘yicha samaradorlikning muhim ko‘rsatkichlari (KPI) tizimi hamda ishlab chiqarish samaradorligini oshirish va mehnatga haq to‘lashning yangi tizimi joriy qilinadi.

Tog‘-kon sanoatida dunyoning yetakchi kompaniyalari bilan hamkorlikda xodimlarning o‘zaro tajriba almashishini tashkil etish, xorijiy kompaniyalarda mahalliy kadrlarning malakasini oshirish va qayta tayyorlash tizimi yo‘lga qo‘yiladi.

“NKMK” AJ Matbuot xizmati.