• Yaratildi: 06.09.2022
• Yangilandi: 06.09.2022
• O'qildi: 2914

Bu zaminning tuprog‘i oltin

“Konchilar hayoti” gazetasining 2022-yil 30-avgustdagi 16-sonida O‘zbekiston Respublikasi mustaqilligining o‘ttiz bir yilligi munosabati bilan davlatimiz rahbarining 2022-yil 29-avgustda imzolangan farmoniga muvofiq “Mehnat shuhrati” ordeni bilan taqdirlangan “NKMK” AJ Markaziy kon boshqarmasi direktori Elmurad Xalikulovning “Bu zaminning tuprog‘i oltin” sarlavhali maqolasi chop etildi. Ushbu maqolani eʼtiboringizga havola etamiz.  

Bugun mustaqil O‘zbekistonda barcha soha va tarmoqlarda olib borilayotgan amaliy ishlar inson qadrini yuksaltirishga qaratilayotgani bilan muhim ahamiyat kasb etmoqda.

Kombinatda amalga oshirilayotgan keng ko‘lamli ishlar va loyihalarda kon boshqarmamiz yetakchi o‘rin egallab kelmoqda. Yangi loyihalarni amalga oshirish, ishlab chiqarish quvvatlarini kengaytirish, korxonalarni modernizatsiyalash ishlari bir muddat ham to‘xtagani yo‘q.

“Muruntov” konini o‘zlashtirish (V navbati) I bosqichi investitsiya loyihasi alohida o‘rin tutadi. Ayni paytda dasturda belgilangan mazkur muhim investitsion loyihani ro‘yobga chiqarish yuzasidan ishlar jadal surʼatda olib borilmoqda. Ushbu dasturga muvofiq 2022 yilning aprel oyidan boshlab “Muruntov” koni tarkibida “Balpantov” karyerida burg‘ilash, portlatish, qazish ishlari boshlandi. O‘tgan davr mobaynida karyerdan 33,4 ming tonna maʼdan qazib olindi.

2-gidrometallurgiya zavodi oltin ishlab chiqarish bo‘yicha jahondagi eng yirik majmualardan hisoblanadi. Mazkur zavodda tarkibida qimmatbaho metall bo‘lgan maʼdanni maydalashdan boshlab, undan tayyor mahsulot ajratib olib, oliy sifatli quyma oltin hosil qilishgacha bo‘lgan texnologik jarayonlar to‘liq amalga oshiriladi. Keyingi yillarda zavodning ishlab chiqarish hajmini oshirish borasida ko‘plab ijobiy ishlar amalga oshirildi.

Jumladan, “2-gidrometallurgiya zavodining qayta ishlash quvvatlarini kengaytirish” loyihasi doirasida “B” korpusi qurilib, ishga tushirildi. Yanada ahamiyatli jihati, eng so‘nggi uskuna va dasturiy taʼminotlar asosida avtomatlashtirilgan tizim evaziga zavod mutaxassislari asosiy texnologik parametrlar hisoblangan maʼdan, suv, elektr quvvati, yoqilg‘i-maylash sarf-xarajatlari haqidagi maʼlumotlar kiritilgan veb-sahifadan erkin foydalanish imkoniyatiga ega bo‘ldi.

Investitsiya loyihasi doirasida 31 milliard so‘m mablag‘ evaziga 2-gidrometallurgiya zavodining tayyor mahsulot sexi negizida o‘lchovli quymalar ishlab chiqarish uchastkasi barpo etildi. Majmuaga Italiyada ishlab chiqarilgan zamonaviy texnologik asbob-uskunalar o‘rnatildi. Barcha yaratuvchanlik va tashkiliy ishlarimiz, intilish va amaliy faoliyatimiz sifatida respublikamiz xazinasiga oltin yetkazib berish hajmini yildan-yilga oshirib borishni taʼminlamoqda.

Keyingi yillarda 5-gidrometallurgiya zavodida oksidli maʼdanlarni qayta ishlashga mo‘ljallangan jihozlar o‘rnatilib, texnologik jarayonni tartibga solish ishlari olib borildi. Mazkur zavodning ikkinchi bosqichida tegirmonlar ishga tushirilib, yiliga 5 million tonna maʼdan qayta ishlanmoqda. Shuningdek, sulfidli maʼdanni qayta ishlash uchun kislorod yordamida oksidlash jarayonini mukammallashtirish bo‘yicha ishlar olib borilayotir. Zavod ishga tushirilgandan beri 1 170 ta yangi ish o‘rini yaratildi.

Texnogen chiqindilarni qayta ishlaydigan dunyodagi eng yirik korxona sanalgan 7-gidrometallurgiya zavodida joriy yilda loyiha hujjatlarida ko‘zda tutilgan texnologik zanjir qurilmalaridan tashqari qo‘shimcha ikkita maydalash tegirmonlari o‘rnatildi. Natijada zavodning texnogen chiqindini qayta ishlash quvvati yiliga 15,8 million tonnaga oshirildi. Zavodning Sianlash va sorbsiyalash, Desorbsiya, elektroliz va ko‘mirni qayta faollashtirish sexlarining texnologik jarayonlarida amalga oshirilgan takomillashtirish ishlari natijasida, oltinni maʼdandan ajratish ko‘rsatkichi loyiha hujjatlarida ko‘zda tutilgan ko‘rsatkichga nisbatan 120,6 foizga o‘sdi.

Avtomobil transporti boshqarmasining parki xorijda ishlab chiqarilgan qudratli transport vositalari hisobiga to‘ldirilayotganini taʼkidlab o‘tish lozim. Avtokorxonada kombinatda birinchi bo‘lib 220 tonna yuk ko‘tarish quvvatiga ega avtoag‘dargichlardan foydalanilmoqda.

Ayni kunlarda “Muruntov” shaxtasida 700 metr chuqurlikda foydali qazilmalarni qazib olish, yer osti geologiya-qidiruv ishlari olib borilmoqda. So‘nggi besh yilda shaxtada shamollatish qurilmasi va binosi, vagon ag‘dargich estakadasi qurib bitkazildi.

“Auminzo-Amantoy” konining texnika bazasi ham yildan-yilga mustahkamlanyapti. Konda Germaniya, Shvetsiya va Yaponiyaning jahonga mashhur kompaniyalarida ishlab chiqarilgan ekskavator va burg‘ilash uskunalaridan foydalanilmoqda.

Markaziy kon boshqarmasining yetakchi tarmoqlaridan biri bo‘lgan Temir yo‘l transporti boshqarmasida ham keyingi yillarda qator ishlar amalga oshirildi. Boshqarma “Muruntov” va “Myutenboy” konlari bilan 2-gidrometallurgiya zavodini bog‘lab turibdi.

Maʼlumki, “Oltinni uyumda eritmaga o‘tkazish sexi” koni Markaziy kon boshqarmasining yirik bo‘linmalaridan biri bo‘lib, korxonada oltin tarkibli maʼdanni qayta ishlash, yaʼni, maydalashdan tortib, “Dore” oltin-kumush qotishmasini olishgacha bo‘lgan jarayon amalga oshiriladi. 2007 yildan boshlab korxonada bosqichma bosqich uskunalarni modernizatsiyalash, yangi g‘oya va ishlanmalarni ishlab chiqarish jarayoniga tatbiq etish yuzasidan doimiy ish olib borilmoqda. So‘nggi o‘n yilda amalga oshirilgan yangilik va texnologik o‘zgarishlar o‘z samarasini ko‘rsatmoqda. Konda ishqorlab bo‘lingan maʼdanlarni qayta uyumlash va tomchilab sug‘orishning joriy etilishi qo‘shimcha oltin ajratib olish imkonini berdi.

Kelgusida ishlab chiqarishning moddiy-texnik bazasini mustahkamlash, xodimlarni har tomonlama qo‘llab-quvvatlash borasida qator dasturlarni amalga oshirishni rejalashtirganmiz. Jamoamiz oldida yana-da ulkan va ulug‘vor vazifalar turibdi. Amaliy ishlarimiz, fidoyi ishchi-xodimlarimiz, yetuk mutaxassislarimizning halol va fidokorona mehnatlari bilan bu vazifalarni oshirib bajarishda davom etaveramiz.

"NKMK" AJ Matbuot xizmati.